هایپرپیگمنتیشن چیست + راهنمای درمان هایپرپیگمنتیشن
هایپرپیگمنتیشن پس التهابی (PIH)، لکه‌های قهوه‌ای ناخوانده‌ای هستند که پس از التهاباتی مانند جوش، سوختگی یا زخم، روی پوست ظاهر می‌شوند. این لکه‌ها، گرچه هیچ ضرری برای سلامتی ندارند، اما می‌توانند زیبایی پوست را تحت شعاع قرار دهند.
خوشبختانه، راه‌های مختلفی برای خداحافظی با این مهمانان ناخواسته وجود دارد. استفاده از کرم ضد آفتاب، کرم‌های روشن‌کننده، لیزر درمانی و لایه‌برداری شیمیایی، از جمله روش‌های درمان PIH هستند.
اما به یاد داشته باشید که قبل از شروع هرگونه درمان، مشورت با متخصص پوست ضروری است. متخصص پوست با بررسی نوع PIH و شرایط پوست شما، بهترین روش درمان را برایتان تجویز خواهد کرد.
پس نگران نباشید! با کمک متخصص پوست، می‌توانید از شر لکه‌های قهوه‌ای PIH خلاص شوید و پوستی صاف و روشن داشته باشید
هایپرپیگمنتیشن در چه افرادی شایع است؟
هایپرپیگمنتیشن، مشکلی رایج پوستی است که میتواند در هر سنی و برای هر فردی، فارغ از جنسیت رخ دهد.
نور خورشید، عامل اصلی هایپرپیگمنتیشن، در آقایان که بیشتر در معرض آن قرار می‌گیرند، لکه‌های تیره را شایع‌تر می‌کند.
اما این فقط داستان نیست!
افراد با رنگ پوست تیره‌تر، به دلیل داشتن ملانین بیشتر، بیشتر در معرض این مشکل هستند.
طبقه‌بندی فیتزپاتریک، راهنمای این موضوع است؛ افراد با پوست سبزه و گندمی (فیتزپاتریک III و بالاتر)، بیشتر در معرض هایپرپیگمنتیشن قرار دارند.
خوشبختانه، این مشکل قابل درمان است.
با مشورت متخصص پوست و انتخاب روش درمانی مناسب، میتوان از شر لکه‌های تیره خلاص شد و پوستی صاف و روشن داشت.
به یاد داشته باشید: هایپرپیگمانتاسیون هیچ ضرری برای سلامتی ندارد، اما با درمان به موقع، زیبایی پوستتان را بازیابید.
دلیل هایپرپیگمنتیشن چیست ؟
هایپرپیگمنتیشن میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از انواع دلایل ان میتوان به
عوامل درونی هایپرپیگمنتیشن
- آکنه: جوش‌های التهابی می‌توانند باعث افزایش تولید ملانین در محل جوش شوند و پس از بهبودی، لکه‌های قهوه‌ای را به جا بگذارند.
- درماتیت آتوپیک: این بیماری التهابی پوست، میتواند باعث خشکی، خارش و التهاب شود و در برخی موارد، لکه‌های قهوه‌ای را نیز به همراه داشته باشد.
- درماتیت تماسی تحریک کننده: تماس با مواد شیمیایی خشن یا سمی میتواند باعث التهاب پوست و در برخی موارد، هایپرپیگمانتاسیون شود.
- درماتیت تماسی آلرژیک: واکنش آلرژیک به برخی مواد، مانند فلزات یا عطرها، میتواند باعث التهاب پوست و در برخی موارد، هایپرپیگمانتاسیون شود.
- پسوریازیس: این بیماری التهابی پوست، با ضایعات قرمز، پوسته‌دار و ضخیم مشخص میشود و در برخی موارد، لکه‌های قهوه‌ای را نیز به همراه دارد.
علاوه بر این موارد، عوامل دیگری مانند: - بارداری: تغییرات هورمونی در دوران بارداری میتواند باعث افزایش تولید ملانین در برخی از زنان شود و به ایجاد لکه‌های بارداری منجر شود.
- مصرف برخی داروها: برخی از داروها، مانند قرص‌های ضد بارداری و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، می‌توانند عوارض جانبی هایپرپیگمانتاسیون داشته باشند.
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید: نور خورشید یکی از شایع‌ترین علل هایپرپیگمانتاسیون است. افرادی که در مناطق با تابش شدید آفتاب زندگی می‌کنند یا بیشتر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض ابتلا به این مشکل هستند.
عوامل خارجی هایپرپیگمنتیشن
- سوختگی: سوختگی‌های ناشی از آفتاب، مواد شیمیایی یا حرارت، می‌توانند باعث افزایش تولید ملانین و ایجاد لکه‌های قهوه‌ای شوند.
- پرتودرمانی: پرتودرمانی به عنوان بخشی از درمان سرطان، میتواند باعث ایجاد هایپرپیگمانتاسیون در ناحیه تحت تابش شود.
- لایه برداری شیمیایی: برخی از لایه‌برداری‌های شیمیایی قوی، می‌توانند ملانین موجود در پوست را تحریک و باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای شوند.
- زخم: زخم‌های ناشی از جراحی، تصادف یا بریدگی، می‌توانند ملانین بیشتری در محل زخم تولید کنند و لکه‌های قهوه‌ای را به جا بگذارند.
- تاول: تاول‌های ناشی از بیماری‌های پوستی مانند زونا یا تبخال، می‌توانند پس از بهبودی، لکه‌های قهوه‌ای را به جا بگذارند.
چه عواملی باعث افزایش ملانین میشود
- التهاب: التهاب پوست، به افزایش تولید ملانین توسط سلول‌های رنگدانه (ملانوسیت‌ها) منجر میشود. این امر میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند آکنه، اگزما یا پسوریازیس باشد.
- هورمون‌ها: تغییرات هورمونی، به خصوص در دوران بارداری، یائسگی یا مصرف داروهای هورمونی، میتواند تولید ملانین را تحت تاثیر قرار دهد و باعث ایجاد لکه‌های قهوه‌ای شود.
- ژنتیک: افراد با سابقه خانوادگی هایپرپیگمانتاسیون، بیشتر در معرض ابتلا به این مشکل هستند.
افزایش ملانین میتواند در لایه درم یا اپیدرم پوست رخ دهد.
در اپیدرم، اکسید شدن اسید آراشیدونیک در اثر التهاب، میتواند به افزایش تولید ملانین و انتقال آن به سلول‌های اطراف منجر شود.
در لایه درم، ملانین آزاد شده توسط ماکروفاژها بلعیده میشود و میتواند برای مدت طولانی در پوست باقی بماند
این افزایش ابتلا به PIH در افراد با رنگ پوست تیره نیز به همین دلیل است که ملانین اپیدرمی به طور طبیعی در پوست این افراد بیشتر است.
هایپرپیگمنتیشن پوست
PIH، یک نوع ماکول (یا ضایعه پوستی کوچکتر از 0.5 سانتیمتر) است که با میزان ملانین‌های زیر پوست تطابق دارد. این مشکل پوستی ممکن است محدود به یک ناحیه خاص باشد یا مرز و حاشیه آن مبهم باشد. اندازه این ضایعه پوستی نیز میتواند بیشتر از 0.5 سانتیمتر باشد، که بسته به شدت هایپرپیگمنتیشن متغیر است. رنگ آن نیز بستگی به میزان ملانین آزاد شده و عمق این مشکل دارد. به عنوان مثال، اگر این مشکل در لایهٔ اپیدرمیس (لایهٔ بیرونی پوست) یا درم میباشد، رنگ آن ممکن است قهوه‌ای تیره باشد، در حالی که اگر در لایهٔ دورمیس (لایهٔ عمیق‌تر پوست) قرار داشته باشد، رنگ آن ممکن است خاکستری تیره یا خاکستری مایل به آبی باشد و مرز و حاشیهٔ آن نیز ممکن است مبهم باشد.
تشخیص این ضایعه پوستی بیشتر به صورت بالینی انجام میشود، به این معنا که اغلب بدون نیاز به نمونه‌برداری تشخیص داده میشود. وجود سابقهٔ سوختگی، زخم، یا هر نوع التهاب دیگر نیز در تشخیص این مشکل کمک می‌کند.
وجود این نوع ضایعات پوستی در نواحی مانند سینه و کمر بیشتر به هایپرپیگمنتیشن ناشی از آکنه مرتبط است.
هایپرپیگمنتیشن جای جوش
هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب که پس از خارش‌ها به وجود می‌آید، ناشی از عفونت منافذ پوستی با باکتری‌های P.Acne است. در این فرآیند، به هر دلیلی از جمله استفاده از مرطوب کننده‌هایی که ممکن است ریسک جوش‌ها را افزایش دهند، یا افزایش ترشح چربی به دلایل هورمونی و یا عوامل دیگر، ترشح چربی از منافذ پوستی افزایش می‌یابد. باکتری‌های P.Acne از این چربی تغذیه می‌کنند و در نتیجه محیط را عفونتی کرده و التهاب ایجاد می‌کنند. این التهاب میتواند در جوش‌های کیستیک و شدید باشد و باعث ایجاد هایپرپیگمنتیشن پس از التهاب شود.
هایپرپیگمنتیشن جای جوش
درمان هایپرپیگمنتیشن با آر اف فرکشنال
